Wetenschap en slaap

Gepubliceerd op : 05.10.2023

De verschillende slaapfasen

Zoals je waarschijnlijk wel weet, is slaap niet altijd een rustige rivier… Verre van dat! Moeilijkheden met in slaap vallen, onrustige nachten, vervelende dromen of nachtmerries die de slaper plotseling wakker maken… Niet elke nacht is hetzelfde en niet elke slaper slaapt op dezelfde manier! Het is belangrijk te weten dat slaap uit verschillende fasen bestaat en dat een nacht is verdeeld in verschillende cycli… Wil je meer leren over elke cyclus, elke slaapfase en hoe de hersenen elke nacht functioneren? Je bent op de juiste plek. Hier is alles wat je moet weten over het onderwerp.

Hoe verloopt een nacht slaap?

Slaapduur is een vrij complex begrip omdat niet iedereen in hetzelfde schuitje zit. Sommige slapers kunnen 6 uur slapen en in topvorm zijn, terwijl het voor anderen onmogelijk is om niet prikkelbaar te zijn zonder 8 uur slaap. Over het algemeen is het echter mogelijk om verschillende categorieën vast te stellen die overeenkomen met de behoeften van de slapers. Baby's hebben dus 14 tot 17 uur slaap nodig, terwijl volwassenen 7 tot 9 uur slaap nodig hebben. Uiteraard moet ook rekening worden gehouden met de slaap van kinderen en adolescenten. Deze slaapduur varieert tussen 8 en 11 uur slaap. Maar laten we terugkomen op de slaap van volwassenen... Weet dat de verschillende slaapcycli ongeveer 90 minuten duren. Zo doorloopt een volwassene tijdens de nacht 4 tot 6 slaapcycli... Elke cyclus is onderverdeeld in slaapfasen, zoals we zullen ontdekken.

De verschillende fases van de slaap

Fase 1: Het in slaap vallen

Daar lig je dan, lekker warm in bed, proberend in slaap te vallen... Het in slaap vallen is de fase tussen waken en slapen. Het lichaam moet voorbereid worden op de slaap, de ademhaling verandert en wordt langzamer, de spieren ontspannen... De inslaapfase kan 5 tot 20 minuten duren. Fase 2 begint wanneer de elektrische activiteit van de hersenen vertraagt.

Fase 2: de lichte slaap

Na het in slaap vallen volgt de lichte slaap. De hersenactiviteit vertraagt. Het is tijdens deze fase dat de slaper gemakkelijk wakker kan worden. De slaper bevindt zich halverwege tussen wakker zijn en diepe slaap. Deze fase vertegenwoordigt 50% van de totale slaaptijd. Het is belangrijk om te weten dat tijdens deze periode de slaper de ontvangen informatie opslaat in het langetermijngeheugen.

Fase 3: diepe slaap deel 1

Langzaam maar zeker valt de slaper in een diepe slaap. Tijdens deze fase is de hersenactiviteit zeer laag en daalt de lichaamstemperatuur. Deze fase is erg belangrijk omdat het de hersenen in staat stelt om op te laden. Groeihormonen worden geproduceerd wanneer de slaper zich in deze toestand bevindt. Deze fase vertegenwoordigt gemiddeld 20% van de slaapduur. Wanneer de slaper in een diepe slaap verkeert, is hij bijna niet meer gevoelig voor licht of externe geluiden. De slaper heeft minder kans om gewekt te worden.

Fase 4: diepe slaap deel 2 en regeneratie van het zenuwstelsel

Fase 4 van de slaap komt nog steeds overeen met een fase van diepe slaap, maar deze laatste is anders omdat ze niet langer dan 30 minuten duurt. Het is tijdens deze fase dat het zenuwstelsel zich herstelt. Ze is dus zeer belangrijk, net als alle andere fasen die een slaapcyclus vormen.

Fase 5: de remslaap

De laatste fase van de slaap komt overeen met de paradoxale slaap die 20% van de slaapcyclus uitmaakt. De lichaamstemperatuur is zeer laag, maar het hartritme neemt weer een sneller ritme aan. De hersenen draaien niet meer op een laag pitje, want het is tijdens deze fase dat de slaper droomt! Natuurlijk kan de slaper ook tijdens andere fasen dromen, maar het is tijdens de paradoxale slaap dat zijn dromen het rijkst zijn. Deze fase wordt ook wel "slaap met snelle oogbewegingen" genoemd. Zoals u begrepen heeft, zijn er tijdens deze fase veel oogbewegingen. De slaper is tegelijkertijd actief en in slaap. Zoals u begrepen heeft, herhalen de cycli die 90 tot 120 minuten kunnen duren zich meerdere keren tijdens de nacht. Alle fasen zijn belangrijk en stellen de slaper in staat om zowel fysiek als mentaal uit te rusten. Zonder slaap ziet de mens zeer snel zijn capaciteiten achteruitgaan: prikkelbaarheid, concentratie- en geheugenproblemen... Nog erger, visuele hallucinaties of depressie, rust is van primair belang, daarom is het belangrijk om goed te herstellen!